با سلام به همه همراهان ارزمدرن و علاقه‎مندان به بازار کریپتوکارنسی. امیدواریم که سال جدید سالی پر از سودهای خوب و اتفاقات مثبت برای شما عزیزان باشد.

بیت کوین و بازار کریپتو اخیرا یک حرکت نزولی قوی و قابل توجه را تجربه کرده است. سوالی که شاید برای خیلی از سرمایه‎گذاران و دنبال‎کنندگان این بازار، از جمله شما، به وجود آمده باشد این است که آیا به پایان روند صعودی رسیدیم یا این حرکت صرفا یک اصلاح یا فاز انتقالی است؟

در این مقاله سعی می‎کنیم با استفاده از داده‎های On-Chain و الگوهای تاریخی به این سوال پاسخ بدهیم و سناریوهای محتمل را با هم مرور کنیم.

مقدمه

بیت کوین در نوامبر سال 2024 موفق شد سقف قبلی خود را که در مارس 2024 ثبت کرده بود، بشکند. بعد از آن یک رشد قابل توجه را تجربه کرد و توانست به قیمت 100 هزار دلار و سقف حدودا 110 هزار دلار برسد. البته این بار آلت‎کوین‎ها نتوانستند آلت‎سیزن قبلی را تکرار کنند و عملکردی کمتر از حد انتظار داشتند.

از ابتدای سال 2025 و با رسیدن به قیمت حدود 110 هزار دلار، بیت کوین وارد یک حرکت نزولی شده و نزدیک به 32 درصد اصلاح را از سقف تاریخی خود تجربه کرده است. همان طور که ملاحظه می‎کنید، بعد از نزدیک شدن به قیمت 110 هزار دلار حرکات نزولی بیت‎کوین حرکاتی شارپ و با شیب زیاد بوده است. هر حرکت صعودی برای ادامه دارشدن نیاز به استراحت و اصطلاحا اصلاح قیمتی دارد؛ اما آیا این حرکت اصلاحی تبدیل به یک حرکت نزولی خواهد شد یا بعد از مدتی قیمت دوباره به سمت اهداف بالاتر حرکت خواهد کرد؟

بررسی داده‎های On-Chain

1. Spot Taker CVD

البته که این شاخص، یک شاخص Off-chain محسوب می‎شود ولی به دلیل اهمیت بررسی حجم معاملات به عنوان اولین شاخص آن را بررسی خواهیم کرد. Spot Taker CVD بیانگر تفاوت خالص حجم خریداران و فروشندگان است؛ اعداد منفی یعنی حجم و فشار فروش در صرافی‎ها بیشتر از حجم و فشار خرید است. بنابراین منفی بودن و روند منفی در این شاخص نشانگر فشار فروش بیشتر است. در حال حاضر این شاخص( به میلیون دلار) از -64.5 به -80.8 رسیده است. بنابراین فشار فروش ادامه دارد.

هرگاه این شاخص شروع به بهبود کند، می‎تواند نشانگر بهبود روند باشد. البته هیچ گاه یک شاخص را به تنهایی معیار قرار نمی‎دهیم. در ضمن این شاخص، جزو شاخص‎های پیشرو یا Pioneer نیست و بیشتر به منظور تایید سیگنال سایر شاخص ها استفاده می‎شود.

معیارهای Off-Chain دیگر عمدتا پیروی قیمت هستند و کمتر برای پیش‎بینی قیمت استفاده می‎شوند. اما بد نیست که بدانید بررسی بازارهای فیوچرز کریپتوکارنسی نشانگر کاهش میزان سود تحقق نیافته(معامله باز در سود)، کاهش اهرم معاملات صعودی و فشار فروش بیشتر بر اساس Perpetual CVD است.

1. Realized Cap Change

این شاخص جریان ورودی یا خروجی سرمایه را به صورت درصدی از کوین‎های معامله شده نشان می‎دهد. بررسی ماهانه نمودار نشان می دهد که این شاخص از 0.63% به 0.83% رسیده است. این موضوع بیانگر افزایش اندک جریان سرمایه است؛ با این حال این شاخص هنوز زیر باند پایینی خود قرار دارد که نشان دهنده کمبود جریان سرمایه در بازار برای یک حرکت بزرگ است. در واقع می‎توان پیش بینی کرد که این افزایش بیشتر ناشی از ترس سرمایه‎گذاران خُرد و کوتاه‎مدت باشد تا فروش توسط هولدرهای بلندمدت یا سیو سود توسط آنها.

نکته مهم: برای شروع یک حرکت مهم و قوی و روند معتبر یا تغییر روند، نیاز به افزایش سرمایه در گردش و جریان سرمایه داریم. بهبود این شاخص همراه با درجا زدن قیمت( اصطلاحا رِنج شدن قیمت) می‎تواند نشان دهنده فاز انباشت یا Accumulation در بازار باشد.

1. STH/LTH Supply Ratio

این شاخص مقدار بیت‎کوین هولد شده توسط هولدرهای کوتاه‎مدت را نسبت به هولدرهای بلندمدت می‎سنجد. کاهش این شاخص یعنی افزایش بیت کوین هولد شده توسط هولدرهای بلندمدت؛ بنابراین می‎توان در بلندمدت به بیت کوین امیدوار بود. البته کاهش‎های شدید این شاخص و کف‎های تاریخی آن معمولا در انتهای روندهای نزولی رخ می‎دهد. افزایش این شاخص نیز به معنی سیو سود هولدرهای بلندمدت و احتمال کاهش قیمت در آینده نزدیک است.

همانطور که مشخص است، این شاخص در یک روند نزولی قرار دارد. بنابراین می‎توان نتیجه گرفت که مقدار بیت کوین بیشتری توسط هولدرهای بلندمدت نگه‎داری می‎شود و رشد فعلی بیت کوین( بر اساس این شاخص) ادامه دارد. یک سطح بالای مداوم مانند آنچه در فاصله آپریل تا جولای 2024 رخ داد، برای پایان روند صعودی لازم است.

بر همین اساس دو سناریو برای بیت کوین مطرح می‎شود:

1. رشد مجدد طولانی مدت: در این سناریو برای اینکه هولدرهای بلندمدت و بازیگران بزرگ بازار بتوانند سرمایه بزرگ خود را نقد کنند، نیاز به یک سقف جدید و بالا نگه داشتن قیمت به مدت طولانی دارند.
2. رشد کوتاه مدت و نزدیک به سقف قبلی: در این سناریو به جای ایجاد یک سطح مداوم از خرید هولدرهای جدید و کوتاه مدت، یک پیک مانند پیک قبلی ایجاد می‎شود که روند نقدشوندگی طبیعی‎تر باشد. البته این سناریو نقدشوندگی کمتر ولی مطمئن‎تر( با توجه به ریسک‎های ژئوپلیتیک در جهان) دارد.
3. Hot Capital Share

این شاخص میزان سرمایه مربوط به افرادی یا نهادهایی را مشخص می‎کند که حداکثر در سه ماه اخیر بیت‎کوین‎های خود را خریداری کرده‎اند. بنابراین نشان‎دهنده میزان سرمایه‎ی حساس به نوسانات قیمت است. طبیعی است که افزایش این شاخص به معنای ریسک‎پذیری هر چه بیشتر در بازار و ورود سرمایه‎های جدید و معمولا خُرد(Retail) است؛ از طرف دیگر کاهش آن به معنای کاهش ریسک پذیری و عدم اطمینان است.

همان طور که مشاهده می‎کنید این شاخص از اوایل سال 2025 و با رسیدن به سقف تاریخی جدید رو به کاهش بوده است. از طرف دیگر به زیر باند پایینی خود رسیده است. حالا به به اکتبر 2023 و بازه جولای تا اکتبر 2024 نگاه کنید؛ در دو مرتبه قبلی نیز این شاخص به زیر باند تحتانی رسیده و قیمت شرایط نامطمئن و حتی غیرمطلوبی داشته است. اما به مرور زمان و با ریکاوری این شاخص و ورود سرمایه جدید، یک رالی صعودی قابل توجه آغاز شده است.

1. شاخص‎های Profitability

اولین شاخص از این دسته، Percent Supply in Profit است. همان طور که از نامش مشخص است، نشان دهنده درصدی از کوین هایی است که با قیمت فعلی، در سود هستند و در قیمت‎های پایین تری خریداری شده اند؛ طبیعی است که با کاهش قیمت این شاخص کاهش می‎یابد.

شاخص دوم از این دسته که بسیار مهم و حیاتی است، NUPL یا Net Unrealized Profit/Loss است. این شاخص بیانگر سود یا ضرر خالص تحقق نیافته(نقد نشده) در بازار است.

همان طور که واضح است، این شاخص در یک روند نزولی از ابتدای سال قرار دارد. اما توجه شما را به سقف‎های قبلی این شاخص در چرخه یا سیکل سال 2024 جلب می‎کنم. از لحاظ تاریخی، برای پایان یک روند صعودی این شاخص معمولا زمان بیشتری را باید در محدوده بالای باند سبز سپری کند؛ البته باید تغییرات ترکیب سرمایه‎گذاران بیت‎کوین را هم در نظر داشت. سرمایه‎گذاری نهادی، چه دولتی چه غیردولتی، در بیت‎کوین افزایش یافته و بازار نسبت به سالهای قبل نوسان‎پذیری کمتری دارد. بنابراین لزومی ندارد که مثل چرخه قبلی، شاخص NUPL حدود 7 ماه بالاتر از باند سبز و در ناحیه‎ای که اصطلاحا به آن حباب می‎گوییم قرار داشته باشد. به هر حال این انتظار که قیمت پتانسیل رشد بیشتری دارد، بر اساس این شاخص، منطقی است.

شاخص سوم از این دسته، Realized Profit/Loss است. طبیعی است که با کاهش قیمت، این شاخص نیز کاهش می‎یابد. اما نکته مهم آن رسیدن به باند قرمز پایینی و کف محاسبه شده آماری آن است. حضور در این منطقه و حتی کاهش به زیر آن به همراه رسیدن بیت کوین به حمایت‎های مهم تکنیکال، می‎تواند پتانسیل جدیدی برای یک حرکت مثبت در قیمت باشد.

نتیجه ‎گیری

حرکت نزولی اخیر بیشتر به دلیل فشار فروش توسط هولدرهای کوتاه‎مدت بوده است. این موضوع کاملا طبیعی و منطقی است و حتی از لحاظ تاریخی شباهت زیادی به چرخه‎های سال 2020-21 دارد. بخشی از این فشار فروش مربوط به سیو سود و بخشی هم تحقق ضرر و فعال شدن حد ضرر این دسته از هولدرهاست. هنوز نشانه‎های واضحی از سیو سود و خروج سرمایه‎گذاران بزرگ دیده نمی‎شود. همان طور که توضیح دادیم، هولدرهای بلندمدت به دارایی های خودشان افزوده‎اند. در عین حال، رشد اخیر بازار به اندازه‎ای نبود که حباب واضحی در شاخص‎های On-chain مشاهده شود. بنابراین بیشتر از اینکه در یک فاز توزیع(Distribution) باشیم، در یک فاز گذار یا انتقالی(Transitional) قرار داریم و پتانسیل رشد بیشتر قیمت مشهود است. با این حال شروع فاز توزیع یا روند نزولی غیرمحتمل نیست؛ خصوصا به دلیل شرایط ژئوپلیتیک و نامساعد بازارهای جهانی. هفته‎های پیش رو و بررسی شاخص‎های On-chain می‎تواند مسیر بازار را بیشتر از پیش مشخص کند.

توجه: این تحلیل و نتیجه‎گیری صرفا دیدگاه شخصی ما بر اساس داده‎ها و شرایط فعلی بازار بوده و پیشنهادی برای سرمایه‎گذاری، خرید یا فروش نیست. بدیهی است که بازار کریپتوکارنسی یک بازار پویا و پرنوسان بوده و هر تحلیل نیاز به به‎روزرسانی دارد. بنابراین حد سود و حد ضرر معاملات را فراموش نکنید!