نکات کلیدی
- هایپر لیکوئید یک بلاک چین لایه یک با یک اکسچنج غیرمتمرکز ادغام شده (DEX) است که بیشتر برای معاملات فیوچرز دائم شناخته شده است.
- هایپر لیکوئید از یک اوردر بوک مرکزی برای تکمیل معاملات استفاده میکند که رویکردی شبیه به اکسچنجهای متمرکز دارد.
- اکوسیستم هایپر لیکوئید با HyperEVM تکمیل شده که یک پلتفرم قرارداد هوشمند سازگار با EVM است و سرعت هایپر لیکوئید را در اختیار طیف وسیعی از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز دیفای قرار میدهد.
کاربران کریپتو باید برای ترید کردن مشتقات کریپتو بین سرعت اکسچنجهای متمرکز و قابلیت سلف کاستدی فراهم شده در اکسچنجهای غیرمتمرکز یک گزینه را انتخاب کنند. اکسچنجهای متمرکز سرعت خوبی دارند اما کاربران چنین اکسچنجهایی، کنترل کاملی بر موجودی خودشان ندارند و اکسچنجهای غیرمتمرکز هم برای تریدرهای حرفهای سرعت خوبی ندارند.
هایپر لیکوئید یک اکسچنج غیرمتمرکز است که بر روی یک بلاک چین پرسرعت اختصاصی ساخته شده تا این مشکلات را حل کند. این پلتفرم حالا رشد و توسعه پیدا کرده و تبدیل به یک اکوسیستم کامل و آماده برای توسعه دهندگان شده است.
اما هایپر لیکوئید چطور به این اهداف دست پیدا میکند و چه ویژگیهای منحصربفردی دارد؟ برای پیدا کردن پاسخ این سوالات با ما همراه باشید.
هایپر لیکوئید چیست؟
هایپر لیکوئید یک اکسچنج غیرمتمرکز با یک بلاک چین لایه 1 اختصاصی پرسرعت است. این پلتفرم در سال 2023 و با تمرکز بر معاملات فیوچرز دائم راهاندازی شد.
هدف اصلی هایپر لیکوئید این است که تریدرها سرعت اکسچنجهای متمرکز را با مزایای اکسچنجهای غیرمتمرکز (بخصوص سلف کاستدی) تجربه کنند. برخلاف پلتفرمهایی که کاربران در آنها باید به یک والت با کنترل مرکزی ارز واریز کنند، هایپر لیکوئید به تریدرها امکان میدهد که به والتهای خودشان متصل شده و معاملات را مستقیماً به صورت درون زنجیرهای اجرا کنند.
موفقیت این مدل اثبات شده و حالا هایپر لیکوئید تبدیل به بزرگترین اکسچنج غیرمتمرکز برای معاملات فیوچرز دائمی و یکی از بزرگترین اکسچنجهای غیرمتمرکز از نظر حجم معاملات شده است.
هایپر لیکوئید چطور کار میکند؟
اکسچنج هایپر لیکوئید: اسپات تریدینگ و مشتقات
مهمترین بخش پلتفرم هایپر لیکوئید، اکسچنج آن است که یک اوردر بوک Central Limit (CLOB) کاملاً درون زنجیرهای دارد. برخلاف مدل بازارگردان خودکار متداول در دیفای، CLOB همه سفارشات خرید و فروش را مستقیماً روی بلاک چین ثبت میکند. این رویکرد به رویکرد اکسچنجهای متمرکز شباهت داشته و امکان کاهش اسلیپیچ را به همراه ابزارهای معاملاتی سنتی مثل سفارشات لیمیت و نمایی واضح از عمق بازار فراهم میکند.
فیوچرز دائمی: محصول اصلی
اکسچنج غیرمتمرکز هایپر لیکوئید بیشتر به قراردادهای دائم شناخته شده است. قراردادهایی که به تریدرها امکان میدهند راجع به قیمت یک دارایی حدس و گمان بزنند و فاقد تاریخ سررسید هستند. این پلتفرم از انواع سفارشات پیشرفته هم پشتیبانی میکند مثل حد ضرر و حد سود. قابلیتهایی مثل کراس مارجین و مارجین ایزوله هم انعطاف پذیری بیشتری برای مدیریت ریسک ایجاد میکنند.
اکسچنج آنی
در آوریل 2024، این پلتفرم توسعه یافته و یک اکسچنج آنی به آن اضافه شد. به این ترتیب یک سیستم حراج عمومی برای توکنهای تازه لیست شده و یک سیستم نقدینگی خودکار به هایپر لیکوئید اضافه شدند. سیستم نقدینگی با این هدف طراحی شده بود که اطمینان حاصل شود توکنهای تازه لیست شده از همان لحظه رونمایی خریدار و فروشنده دارند.
والتها و ارایه دهنده Hyperliquidity (HLP)
هایپر لیکوئید سیستمی ارایه داده که به کاربران امکان میدهد موجودی را در استخرهایی به نام والت (به معنی خزانه) واریز کنند. والتها توسط تریدرهای دیگر مدیریت شده و امکان یک نوع کپی – تریدینگ را فراهم میکنند. لیدرهای والت که باید یک مبلغ استیک حداقلی داشته باشند، 10 درصد از سود ایجاد شده را به دست میآورند.
مهمترین والت، Hyperliquidity Provider (HLP) است که توسط الگوریتم مدیریت شده و مسئول بازارگردانی و پردازش لیکوئید شدنها در اکسچنج است. کاربران میتوانند موجودی خودشان را به HLP واریز کرده و برای آن نقدینگی تأمین کنند و در ازای انجام این کار، سهمی از سود تولید شده توسط آن را به دست آورند.
همچنین HLP موجودی را از دو منبع کلیدی دیگر دریافت میکند: اول زمانی که موجودیها از طریق والت liquidator لیکوئید میشوند و دوم از کارمزدهای معاملاتی پلتفرم. به همین دلیل، HLP نقش مهمی در اقتصاد این پلتفرم دارد؛ چون کارمزدها را جمعآوری کرده و بین واریز کنندگان توزیع میکند.
کارمزدهای DEX هایپر لیکوئید
ترید کردن در هایپر لیکوئید هزینه گس ندارد اما شامل کارمزدهای استاندارد معاملاتی میشود یعنی تا حداکثر 0.01 درصد برای سفارش گذار و 0.035 درصد برای سفارش بردار. هایپر لیکوئید هیچ کارمزدی را به عنوان سود برای خود برداشت نمیکند. کل درآمد ایجاد شده از معاملات به جامعه هایپر لیکوئید برمیگردد (عمدتاً از طریق والت HLP و یک صندوق کمک مجزا).
بلاک چین هایپر لیکوئید
هایپر لیکوئید لایه 1 یک بلاک چین اختصاصی است که با هدف تأمین سرعت لازم برای یک محیط پر معامله طراحی شده و وجه تمایز اصلی هایپر لیکوئید و سایر اکسچنجهای غیرمتمرکز محسوب میشود.
به جای ایجاد یک زنجیره همه منظوره که در آن هزاران اپلیکیشن غیرمتمرکز بر سر منابع با هم در رقابت هستند، هایپر لیکوئید L1 طوری طراحی شده که به تقاضای چشمگیر این اکسچنج پاسخ دهد.
هایپر لیکوئید L1 از مکانیزم اجماعی به نام HyperBFT استفاده میکند که مبتنی بر پروتکل Hotstuff است. این مکانیزم، فرایند رسیدن به اجماع را آسانتر کرده و امکان پردازش حجم زیادی از سفارشات را فراهم میکند. در مجموع، این معماری تخصصی باعث شده که شبکه هایپر لیکوئید توانایی پردازش 200 هزار تراکنش را در ثانیه داشته باشد.
توکن HYPE چیست؟
HYPE توکن بومی اکوسیستم هایپر لیکوئید است که با عرضه کل 1 میلیاردی برای حاکمیت، استیکینگ و تعامل با قراردادهای هوشمند پیشرفته از آن استفاده میشود.
این توکن در 29 نوامبر 2024 رونمایی شد و 310 میلیون عدد از آن – به ارزش 1.2 میلیارد دلار در آن زمان – بین بیش از 90 هزار کاربر توزیع شدند.
این توکن مستقیماً در والت لجر کاربران قابل دسترس است و میتوانند به راحتی و به شکل امن آن را خرید و فروش کنند.
اکوسیستم رو به رشد HyperEVM
L1 هایپر لیکوئید در ابتدا برای استفاده در اکسچنج آن ساخته شده بود، اما با معرفی HyperEVM در اوایل سال 2025 کاربرد آن گسترش پیدا کرد. این ارتقای عمده منجر به اضافه شدن قابلیت سازگاری با EVM به بلاک چین هایپر لیکوئید شده و به توسعه دهندگان امکان داد طیف وسیعی از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز را در اکوسیستم اتریوم مستقر کنند.
HyperEVM قابلیت EVM را به شکل مستقیم در حالت L1 ادغام میکند؛ در نتیجه اپلیکیشنهای غیرمتمرکز ساخته شده در آن مثل خود اکسچنج اصلی از سرعت بالا و تأخیر کم بهره خواهند برد. این قابلیت منجر به ایجاد اکوسیستمی رو به رشد از پروژههای مختلف شده است، از جمله:
- Hyperdrive: یک قطب دیفای برای لیکوئید استیکینگ و وام دهی
- Theo: یک پروژه زیرساخت برای نقدینگی بین پلتفرمی
- HypurrFun: یک لانچ پد میم کوین مناسب برای اکوسیستم هایپر لیکوئید
ریسکهای استفاده از هایپر لیکوئید
مثل هر پروژه دیفای، استفاده از هایپر لیکوئید هم با ریسکهای خاصی همراه است، از جمله:
ریسک قراردادهای هوشمند
امنیت پلتفرم هایپر لیکوئید به کد قراردادهای هوشمند آن وابسته است. با وجود انجام بازرسیها، همیشه ریسک سوء استفاده از آسیب پذیریهای شناخته نشده وجود دارد. بعلاوه، از آنجایی که فرایند ورود کاربران از طریق پلی از آربیتروم صورت میگیرد، امنیت پلتفرم به درستی قراردادهای پل آربیتروم وابسته است.
ریسک شبکه
هایپر لیکوئید به عنوان یک بلاک چین لایه 1 جدید هنوز به اندازه شبکههای باسابقهتر مثل اتریوم تست و بررسی نشده است. در نتیجه ممکن است مشکلات پیش بینی نشدهای مثل بیثباتی شبکه، از کار افتادگی یا مشکلاتی در الگوریتم اجماع وجود داشته باشند که باعث ایجاد اختلال در اجرای معاملات یا سایر قابلیتهای شبکه شوند.
ریسکهای نقدینگی
با وجود رشد سریع هایپر لیکوئید، ممکن است نقدینگی برخی جفت ارزها در این پلتفرم به اندازه اکسچنجهای متمرکز نباشد. چنین شرایطی میتواند منجر به اسلیپیج شود، به ویژه برای سفارشات بزرگ که باعث میشود قیمت اجرای معامله با قیمت مورد انتظار اختلاف پیدا کند.
ریسک اوراکل
پلتفرم هایپر لیکوئید بر اساس یک سیستم اوراکل غیرمتمرکز کار میکند که قیمت لحظهای داراییها را از اکسچنجهای مهم دریافت میکند. دریافت اطلاعات قیمت برای محاسبه مارجین مورد نیاز و لیکوئید کردن پوزیشنها ضروری است. اگر این اوراکلها دستکاری شده یا دچار مشکلات فنی شوند، ممکن است قیمتها به اشتباه نمایش داده شده و پوزیشنها به غلط لیکوئید شوند.
جمع بندی
با رونمایی از HyperEVM حالا نقشه راه هایپر لیکوئید متمرکز بر توسعه اکوسیستم این برند شده تا تبدیل به لایه بنیادی برای دیفای پرسرعت شود. موفقیت این چشمانداز بستگی به تداوم رشد پروتکلها و اپلیکیشنهای غیرمتمرکزی دارد که بر روی این پلتفرم ساخته میشوند. کاربرد آینده و پذیرش توکن HYPE هم ارتباط تنگاتگی با این پیشرفتها خواهد داشت چون این توکن نقش گس را برای اکوسیستم هایپر لیکوئید داشته و به واسطه کارمزدهای معاملاتی اکسچنج هم ارزش پیدا میکند.
این توسعه و پیشرفت، فرصتهای هیجان انگیز جدیدی را به همراه خواهد داشت اما ضرورت وجود روشی امن برای تعامل با اپلیکیشنهای غیرمتمرکز و پروتکلهایی را که روزبروز بر تعداد آنها افزوده میشود، ایجاد میکند. حالا لجر هم برای دستیابی به این هدف از توکن HYPE و سایر توکنهای اکوسیستم HyperEVM پشتیبانی میکند و کاربران لجر دسترسی امن و راحتی به آنها خواهند داشت.