ممکن است ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین طی یک روز (یا حتی یک ساعت) نوسان شدیدی را تجربه کنند. مثل هر روش سرمایهگذاری، در این بازار هم نوسان شدید میتواند باعث ایجاد تردید، ترس از دست دادن یا ترس از فعالیت در بازار شود. در چنین شرایطی ممکن است انتخاب زمان مناسب برای خرید سخت باشد.
در حالت ایده آل، روش انتخاب زمان مناسب برای خرید یا فروش کاملاً ساده و مشخص است؛ یعنی خرید در کف و فروش در اوج. اما شرایط در دنیای واقعی بسیار پیچیدهتر است؛ حتی برای افراد خبره. به همین دلیل، بسیاری از تریدرها ترجیح میدهند که به جای پیدا کردن زمان مناسب ورود به بازار، از استراتژی خاصی به نام «متوسط هزینه دلاری» (به اختصار DCA) استفاده کنند. در این روش، تریدرها با خرید در فواصل زمانی منظم و مبالغ کوچکتر، تأثیر نوسان بازار را کاهش میدهند.
هنگامی که سرمایهگذار معتقد است سرمایهگذاری وی در بلند مدت به سود خواهد رسید اما در این مسیر نوسان زیادی را تجربه میکند، استراتژی DCA میتواند انتخاب مناسبی باشد.
DCA چیست؟
DCA یک استراتژی بلند مدت است که در آن سرمایهگذار به صورت منظم و صرف نظر از قیمت، یک دارایی را در فواصل زمانی خاص خریداری میکند (مثلاً ممکن است سرمایهگذار به جای خرید 1200 دلار بیت کوین به صورت یکجا، طی یک سال هر ماه 100 دلار بیت کوین بخرد). ممکن است این زمانبندی به مرور زمان و بسته به اهداف تریدر تغییر کند – و ممکن است این خرید طی چند ماه یا چندین سال انجام شود.
با وجود محبوبیت DCA برای خرید بیت کوین، این استراتژی مختص بازار کریپتو نیست بلکه دهههاست سرمایهگذاران برای مقابله با نوسان بازار بورس، از آن استفاده میکنند.

مزایای DCA
DCA روش خوبی برای تهیه ارزهای دیجیتال بدون نیاز به پیدا کردن زمان مناسب یا تحمل ریسک زیاد است.
کلید اصلی این استراتژی، انتخاب مبلغ سرمایهگذاری، صرف نظر از قیمت دارایی مورد نظر است. به این ترتیب، قیمت خرید به مرور زمان به میانگین رسیده و تأثیر تغییرات شدید قیمت کاهش پیدا میکند. حتی در صورت ادامه ریزش، سرمایهگذاران میتوانند خرید را طبق زمانبندی ادامه دهند و فرصت رسیدن به سود را با بازگشت قیمتها خواهند داشت.
در چه مواقعی DCA نسبت به سرمایهگذاری یک جا کارآمدتر است؟
DCA به سرمایهگذاران کمک میکند تا با امنیت بیشتر وارد بازار شده، از افزایش قیمت بلند مدت سود برده و ریسک ناشی از ریزش شدید قیمت در کوتاه مدت را کاهش دهند. در شرایطی مثل آنچه در ادامه اشاره شده، بازده این روش سرمایهگذاری به جای سرمایهگذاری یک جا قابل پیش بینیتر است:
- خرید دارایی که به مرور زمان ارزشمندتر میشود: اگر سرمایهگذار باور داشته باشد که در کوتاه مدت قیمتها دچار ریزش میشوند – اما در بلند مدت افزایش پیدا میکنند – میتواند از DCA برای سرمایهگذاری در هنگام ریزش قیمت استفاده کند. اگر این پیش بینی درست باشد، سرمایهگذار دارایی مورد نظر را با قیمت کمتر خریده اما حتی در صورت اشتباه بودن پیش بینی، هنگام افزایش قیمتها هم در بازار سرمایه دارد.
- پوشش در برابر ریسک نوسان: DCA ریسک سرمایهگذاری را تعدیل میکند. زمانی که بازار درگیر نوسان قیمت است، هدف این استراتژی تعدیل افزایش یا کاهش ارزش پورتفولیو و سود بردن از کوچکترین تغییر قیمت در هر جهتی است.
- اجتناب از FOMO و معامله احساسی: DCA یک رویکرد قانونمند برای سرمایهگذاری است. معمولاً وقتی که تصمیمات خرید و فروش تحت تأثیر عوامل روانی مثل ترس یا هیجان قرار دارند، سرمایهگذاران درگیر "معامله احساسی" میشوند. در چنین شرایطی ممکن است سرمایهگذاران نتوانند به شکل کارآمد پورتفولیوی خودشان را مدیریت کنند (مثل فروش وحشت زده هنگام ریزش یا خرید بیش از حد هنگام رشد نمایی).
DCA در عمل چگونه انجام میشود؟
قطعاً موفقیت هر استراتژی به اتفاقات بازار بستگی دارد. برای توضیح بهتر، یک مثال واقعی از بیت کوین را در نظر بگیرید. اگر از شروع 18 دسامبر 2021، هر هفته 100 دلار بیت کوین خریده بودید، در مجموع مبلغ سرمایهگذاری شده توسط شما 16300 دلار بود. اما در 25 ژانویه 2021 این پورتفولیو تقریباً 65 هزار دلار ارزش داشت – بازگشت سرمایه بیشتر از 299 درصد.
در مقابل، خرید یکجا همزمان با افزایش قیمت ایده بدی به نظر میرسد. مثلاً اگر کل 16300 دلار را در 18 دسامبر 2017 سرمایهگذاری کرده بودید، طی دو سال اول حدود 8 هزار دلار ضرر داشتید. گرچه در آینده ارزش پورتفولیوی شما افزایش پیدا میکرد اما در میان مدت چنین سودی نداشتید (و مهمتر اینکه، ممکن بود به دلیل ترس از ضرر بیشتر کل بیت کوینهای خودتان را با ضرر بفروشید).
فرض کنید که یک سال منتظر مانده و بین دسامبر 2018 تا دسامبر 2020، هر ماه 200 دلار بیت کوین خریدید. در این صورت، ارزش کل پورتفولیوی شما در سال 2020 بیشتر از 13 هزار دلار بود و در صورت خرید یکجا، به 23 هزار دلار میرسید. اما روش خرید یک جا ریسک بیشتری به همراه داشت چون هر ریزش قیمت چشمگیری بعد از خرید اولیه، روی کل سرمایهگذاری شما اثر گذار میشد.
هدف نهایی استراتژی متوسط هزینه دلاری، محدود کردن ریسک است که در قبال محدود کردن سود انجام خواهد شد. در واقع این روش میتواند از آسیب دیدن جدی پورتفولیوی شما در اثر نوسان کوتاه مدت قیمتها جلوگیری کند.
برای تشخیص مناسب بودن یا نبودن DCA، باید شرایط سرمایهگذاری خاص خودتان را مد نظر قرار دهید. توصیه میشود که همیشه قبل از امتحان کردن استراتژیهای جدید از کارشناسان خبره مشاوره بگیرید.