اگر استیبل کوینی مثل USDT، USDC یا DAI دارید، در واقع ارزی شبیه به دلار بدون بازده را نگه میدارید. چون این استیبل کوینهای سنتیتر طوری طراحی شدهاند که ارزشی شبیه به دلار داشته باشند اما برای ایجاد درآمد ساخته نشدهاند. استیبل کوینهای دارای بازده یا همان Yield-bearing متفاوت هستند. چنین کوینهایی ارزش یک دلاری دارند ولی همزمان از طریق منابعی مثل اوراق قرض یا وام دهی درون زنجیرهای برای کاربران بازده ایجاد میکنند. گرچه سیستم و عملکرد چنین کوینهایی ساده به نظر میرسد اما قوانین، شرایط بازخرید و بررسیهای امنیتی هر کوینی متفاوت هستند. در این مطلب با طرز کار چنین کوینهایی، منبع بازده و ریسکهای آنها آشنا میشوید.
استیبل کوین Yield-bearing چیست؟
استیبل کوین Yield-bearing یا دارای بازده نوعی ارز دیجیتال است که ارزش آن به یک ارز فیات مثل دلار آمریکا میخکوب شده اما بر خلاف استیبل کوینهای معمولی، به کاربران سود هم پرداخت میکنند.
در حال حاضر یعنی اواسط سال 2025، محبوبیت استیبل کوینهای دارای بازده رو به افزایش است. عرضه این کوینها از 1.5 میلیارد دلار در اوایل سال 2024 به 11 میلیارد دلار رسیده است.
دلیل جذابیت چنین کوینهایی این است که استیبل کوینهای سنتی نرخ بهره صفر درصد دارند در حالی که حتی نرخ بهره در آمریکا بین 4 تا 5 درصد است. استیبل کوینهای دارای بازده سعی دارند این خلأ را پر کنند.
استیبل کوینهای Yield-bearing چطور سود ایجاد میکنند؟
به طور خلاصه، چنین کوینهایی از داراییهای پشتوانه خودشان استفاده کرده و سود تولید میکنند. از جمله استراتژیهای پرکاربرد میتوان به وام دهی در دیفای، تأمین نقدینگی برای کارمزدها یا حتی سرمایهگذاری ذخایر روی داراییهای سنتی اشاره کرد.
- وام دهی دیفای: موجودی استیبل کوینها در پلتفرمهای غیرمتمرکز (مثل اوه یا کامپاند) وام داده شده و بهره پرداخت شده توسط قرض گیرندهها به دست توکن داران میرسد.
- تأمین نقدینگی: موجودیها به استخرهای نقدینگی دکس واریز شده یا استیک میشوند و سپس کارمزد معاملاتی یا پاداش ایجاد میکنند که بعد برای بازده استیبل کوین از آنها استفاده میشود.
- سرمایهگذاریهای واقعی: استیبل کوینها دارای پشتوانه داراییهای سنتی (مثل اوراق قرضه آمریکا) هستند و سود این سرمایهگذاری به دست توکن داران میرسد.
انواع استیبل کوینهای دارای بازده
در حال حاضر یعنی اواسط سال 2025، استیبل کوینهای دارای بازده عمدتاً شامل سه گروه هستند:
اوراق قرضه توکنیزه شده و صندوقهای سرمایهگذاری بازار پول
پشتوانه این توکنها داراییهایی مثل سپردههای بانکی یا اوراق قرضه کوتاه مدت است. بازده این پشتوانه با افزایش موجودی کاربران یا تنظیم ارزش آن به دست آنها میرسد. در عمل، این داراییها مثل نسخه بلاک چینی صندوقهای معادل نقد هستند.
پساندازهای دیفای
پروتکلهایی مثل اسکای (MakerDAO سابق) به کاربران امکان میدهند استیبل کوینهایی مثل DAI را قفل کرده و تبدیل به یک ماژول پسانداز کنند. رپ کردن این توکنها در قالب توکنهایی مثل sDAI امکان رشد خودکار سرمایه را فراهم میکند.
مدلهای بازده مصنوعی
گروه کوچکتری از پروژهها هستند که از استراتژیهای مشتقات، پاداشهای استیکینگ یا فاندینگ ریت بازارهای کریپتو استفاده میکنند. ممکن است این توکنها بازده بیشتری داشته باشند اما پرداختیهای آنها متفاوت بوده و نوسان بیشتری دارند.
مدل
|
پشتوانه
|
نحوه پرداخت بازده
|
بازده متداول
|
ریسکهای اصلی
|
اوراق قرضه توکنیزه شده و صندوقهای بازار پول
|
اوراق قرضه کوتاه مدت آمریکا، سپردههای بانکی، صندوقهای بازار پول
|
موجودی افزایش یافته یا ارزش توکن تنظیم میشود.
|
شبیه به بازده خزانه (در سال 2025 بین 4 تا 5 درصد)
|
نظارت قانونی، محدودیتهای بازخرید
|
رپرهای پسانداز دیفای
|
استیبل کوینهای قفل شده در ماژولهای پسانداز پروتکل (مثل DAI در اسکای)
|
رشد خودکار موجودی از طریق رپد توکنها (مثل sDAI)
|
نرخ تنظیم شده توسط پروتکل (در سال 2025 بین 3 تا 5 درصد)
|
ریسک قراردادهای هوشمند، تغییرات حاکمیتی
|
مدلهای بازده مصنوعی
|
مشتقات کریپتو، پاداش استیکینگ، فاندینگ ریت
|
پرداختها به شرایط بازار بستگی دارند
|
بازده بیشتر اما متغیر است (5 تا 15 درصد)
|
نوسان بازار، شکست استراتژی
|
آیا میتوان با استیبل کوینهای دارای بازده به درآمد ثابت رسید؟
بله؛ اما باز هم پاسخ این سوال به محصول مورد نظر بستگی دارد. مسیر متداول به این صورت است:
- نوع استیبل کوین مورد نظرتان را انتخاب کنید
- مثلاً اوراق قرضه توکنیزه شده یا کوینهای بازار پول برای افرادی با ریسک پذیری کمتر مناسبتر هستند.
- رپد توکنهای دیفای مثل sDAIمناسب تریدرهایی هستند که با ریسک درون زنجیرهای مشکلی ندارند.
- مدلهای مصنوعی مثل sUSDeبازده بالقوه و نوسان بیشتری دارند.
- تهیه استیبل کوین
معمولاً میتوان کوینها را در اکسچنجهای متمرکز (با KYC) یا مستقیماً از طریق یک پروتکل تهیه کرد. سطح دسترسی به توکنها هم معمولاً در مناطق مختلف متفاوت است.
مینت کردن مستقیم از طریق صادر کننده توکن هم محدودیتهای خاصی دارد. بنابراین معمولاً کاربران به جای واریز مستقیم برای صادر کننده، توکنها را از بازارهای ثانویه تهیه میکنند.
- نگه داشتن در ولت
بسیاری از استیبل کوینهای Yield-bearing به صورت خودکار بازده ایجاد میکنند. برخی از این توکنها موجودی کاربران را هر روز بروزرسانی میکنند اما ارزش برخی از آنها از طریق رپد توکنها افزایش پیدا میکند. معمولاً نگه داشتن توکن به تنهایی کفایت میکند.
- استفاده در دیفای برای ایجاد درآمد اضافه
به غیر از بازده خود توکن، میتوانید این توکنها را در بازارهای وام دهی، استخرهای نقدینگی یا محصولات ساخت یافته قرار دهید. این روش باعث افزایش ریسک و پیچیدگی سرمایهگذاری میشود بنابراین لازم است قبل از هر تصمیمی، استراتژیها را به خوبی ارزیابی کنید.
لازم به ذکر است که در برخی مناطق، برای چنین داراییهایی مالیات هم در نظر گرفته میشود.
نکات مهم برای سرمایهگذاری
پیش از صرف هزینه برای تهیه استیبل کوینهای دارای بازده، حتماً این نکات را بررسی کنید: صادر کننده توکن و حوزه قضایی آن، مقررات و قوانین قابل اعمال، ذخایر پشتوانه صادر کننده و اثباتهای آن، تاریخچه قرارداد هوشمند، قابلیت نقدشوندگی و پشتیبانی بازار، شرایط و ضوابط بازخرید، شرایط کنترل و حاکمیت پروتکل، سوابق مالیاتی.
استیبل کوینهای دارای بازده چه ریسکهایی دارند؟
با وجود جذابیت استیبل کوینهای دارای بازده، این کوینها هم بدون ریسک نیستند. چنین کوینهایی در کنار بازده، ریسکها و معایبی دارند که باید به آنها توجه داشت:
- نقایص قراردادهای هوشمند: بیشتر استیبل کوینهای دارای بازده برای جابجایی وجه و اعمال بازده از کد و الگوریتم استفاده میکنند. وجود یک باگ میتواند فرصتی برای تخلیه ذخایر باشد که قبلاً هم نمونههای آن را مشاهده کرده بودیم.
- وابستگی به پلتفرمها: اگر بازده استیبل کوین از پروتکلهای دیفای یا استخرهای نقدینگی به دست میآید، در واقع موجودی شما هم به آنها وابسته است. بروز هر گونه مشکلی در چنین پلتفرمهایی میتواند روی موجودی شما هم اثرگذار باشد.
- تغییر قوانین: برخی استیبل کوینها تحت مجوزهای خاصی فعالیت دارند اما هنوز تعداد زیادی از آنها در محدوده خاکستری قرار دارند. اگر قانونگذاران این کوینها را در گروه اوراق بهادار قرار دارند، امکان ایجاد محدودیت و ممنوعیت برای مالکان آنها وجود خواهد داشت.
- تغییر بازده: امکان تغییر نرخ بازده با تغییر شرایط بازار وجود دارد. مثلاً مدلهایی با پشتوانه دیفای در صورت کاهش تقاضا برای وام دهی، تضعیف خواهند شد.
- کنترل توسط صادر کننده: در بیشتر موارد، یک تیم یا شرکت ذخایر را کنترل میکند. این یعنی شما باید به آنها اعتماد کنید تا پشتوانه را حفظ کرده و داراییها را به شکل متناسب اختصاص دهند.
- خلأ نقدینگی: استیبل کوینهای دارای بازده هنوز جوان بوده و به اندازه USDTیا USDC در اکسچنجها لیست نشدهاند. کاهش حجم معاملات میتواند باعث سختتر شدن فروش این کوینها شود.
به دلایل ذکر شده لازم است که همیشه پیش از هر گونه سرمایهگذاری تحقیقات و ارزیابیهای جامع را انجام دهید.
در حال حاضر چه استیبل کوینهایی بازده دارند؟
در حال حاضر چندین استیبل کوین وجود دارند که به مالکان آنها بازده تعلق میگیرد و هر کدام برای تولید و توزیع بهره، از مدل متفاوتی استفاده میکنند از جمله:
- USDY: یک استیبل کوین با پشتوانه یک به یک پسانداز بانکی و اوراق قرضه کوتاه مدت آمریکا.
- USDM: پشتوانه این استیبل کوین هم اوراق قرضه آمریکا است اما از روش تنظیم مجدد استفاده میکند یعنی موجودی کاربران هر روز بروز رسانی شده و سود به دست آمده به آن اعمال میشود.
- OUSD: یک استیبل کوین بومی دیفای که پشتوانه آن سبدی از سایر استیبل کوینها (USDT, USDC, DAI)است.
چه مواقعی سرمایهگذاری در این بازار منطقیتر است؟
اگر به دنبال سرمایهگذاری روی دارایی شبیه به پول نقد هستید که بازده داشته باشد و ویژگیها و ریسکهای این کلاس دارایی برای شما قابل قبول هستند، استیبل کوینهای Yield-bearing میتوانند گزینه خوبی باشند. روش هوشمندانه این است که از محصولات شرکتهای مختلف با مدلهای متفاوت استفاده کرده و همیشه از قبل مسیر خروج را مشخص کرده باشید.
در مجموع این کوینها باید بخش کوچکی از طرح متنوع سازی داراییهای شما را شامل شوند نه کل آن را.
سوالات پرتکرار
استیبل کوینهای yield-bearing چه فرقی با استیبل کوینهای معمولی دارند؟
ارزش استیبل کوینهای معمولی مثل USDT به دلار آمریکا میخکوب شده اما بهره و سود ندارند. استیبل کوینهای yield-bearing هم در تلاش برای حفظ ارزش 1 دلاری هستند اما به روشهای مختلف مثل وام دهی در دیفای برای دارندگانشان سود ایجاد میکنند.
استیبل کوینهای دارای بهره چه ریسکهایی دارند؟
از جمله ریسکهای تهدید کننده استیبل کوینهای دارای بهره میتوان به آسیب پذیریهای قراردادهای هوشمند، مشکلات پلتفرمها، چالشهای نقدینگی، امکان تغییر قوانین و نوسان بهره با توجه به شرایط بازار اشاره کرد.