عرضه اولیه اکسچنج یا IEO یک نسخه متفاوت از عرضه اولیه کوین یا ICO است. همه افراد قادر به راه اندازی و مشارکت در ICO هستند، اما IEO محدودتر است. در IEO، یک اکسچنج مرکزی نقش پلتفرم فروش اولیه توکن‌ها را برعهده دارد.

ICO سالها پادشاه عرصه جذب سرمایه پروژه‌های کریپتو محسوب می‌شد اما دوره ICO به سر رسیده. به لطف اقدامات قانونگذاران به ویژه در آمریکا که از نظر آنها این روش جذب سرمایه باعث دور زدن الزامات متداول برای فروش اوراق بهادار می‌شود، برخورد سختی با این پدیده صورت گرفت اما هر چند این روش جذب سرمایه منسوخ شده، روش‌های جدید جایگزین آن شده اند که یکی از آنها عرضه اولیه اکسچنج است.

در این مطلب بررسی می‌کنیم که عرضه اولیه اکسچنج چیست، چه کسی از آن استفاده می‌کند و چه مزایا و معایبی دارد.

عرضه اولیه اکسچنج چیست؟

عرضه اولیه اکسچنج یا IEO، مدلی تکامل یافته از عرضه اولیه کوین یا ICO است. هر چند همه می‌توانند ICO راه اندازی کرده یا در آن مشارکت کنند، اما IEO محدودیت بیشتری دارد. در IEO یک اکسچنج متمرکز نقش پلتفرم اصلی برای فروش اولیه توکن‌های یک پروژه را دارد.

این تغییر کوچک اما مهم باعث شده که اکسچنج‌ها نقش بازرس، متصدی و ناظر پروژه‌هایی را بازی کنند که توکن‌های خودشان را به مردم می‌فروشند. عمل کردن یک اکسچنج به عنوان واسطی بین خریدار و فروشنده توکن می‌تواند باعث کاهش احتمال کلاهبرداری و تقلب‌هایی شود که پیش از این ICOها را به ورطه نابودی کشاندند.

به غیر از ICO روش‌های دیگری هم برای جذب سرمایه ابداع شده اند از جمله عرضه توکن اوراق بهادار (STO) یا رویداد تولید توکن اما برای سادگی در این مقاله متمرکز بر مقایسه IEO با ICO خواهیم بود. ویژگی مشترک همه این روش‌ها این است که در آنها تعداد مشخصی ارز دیجیتال به شکل یک توکن یا کوین تولید می‌شود تا (معمولاً با یک قیمت مشخص) به مردم فروخته شود. IEO از این جهت منحصربفرد است که فروش اولیه این توکن‌ها به جای تیم پروژه تحت مدیریت یک اکسچنج قرار دارد.

آیا می‌دانستید؟

اتریوم تا امروز محبوب ترین پلتفرم مورد استفاده برای راه اندازی ICOها بوده و بیشتر ارزش مالی تولید شده توسط ICOها در شبکه اتریوم ساخته شده است.

چه کسی عرضه اولیه اکسچنج را ابداع کرد؟

اولین اکسچنج مهمی که IEO را راه اندازی و باعث محبوبیت این اقدام شد، بایننس بود که این اقدام را از طریق پلتفرم IEO خودش به اسم Binance Launchpad انجام داد اما حتی Changpeng Zhao بنیانگذار بایننس هم تصدیق کرده که خود او این مفهوم را ابداع نکرده و از وبسایت‌های ICO الهام گرفته که سال 2017 محبوب بودند.

تاریخچه‌ای مختصر

• ژوئن 2017 – برای اولین بار مقدار پول جمع آوری شده توسط ICOها از روش‌های جذب سرمایه گذاران فرشته و روش کشت ایده پیشی گرفت.
• فوریه 2018 – کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) شروع به ارسال احضاریه برای تیم‌های اجرا کننده ICOهایی کرد که جعلی یا غیرقانونی به نظر می‌رسند و عاملی برای پایان گرفتن دوره رونق ICO شد.
• ژانویه 2019 – بایننس اولین IEO را برای فروش توکن‌های BitTorrent (BTT) راه اندازی کرد که همه توکن‌های آن ظرف کمتر از 15 دقیقه به فروش رسیدند و بیشتر از 7.1 میلیون دلار سرمایه جذب کرد.

آیا می‌دانستید؟

در بین پروژه‌هایی که بیشترین جذب سرمایه تاریخ را داشته اند، ICOها بالاترین جایگاه را دارند و از بین 20 رتبه، 17 مورد از آنها را از آن خود کردند از جمله اجرای 3 پروژه‌ای که بیشترین جذب سرمایه را داشته اند.

ویژگی خاص IEO چیست؟

IEO تلاشی برای بازیابی موفقیت مکانیزم بسیار موثر ICO بود اما دارای قیود و محدودیت‌ها و استانداردهای سطح بالاتری است.

مزایای IEO

• اعتبار بیشتر به این دلیل که پروژه‌ها توسط یک نهاد بیرونی بررسی و نظارت می‌شوند که می‌تواند باعث کاهش احتمال کلاهبرداری یا جعل در پروژه‌ها شود.
• تجربه‌ای هموارتر و سریع تر هم برای تیم‌های IEO و هم برای شرکت کنندگان.
• بازاریابی و تبلیغ برای کاربران اکسچنج باعث می‌شود پروژه‌های IEO در معرض دید مخاطبین بیشتری قرار بگیرد.
• امکان استفاده از منابع، ساختارها و اصول اکسچنج‌های تثبیت شده برای تیم‌های پروژه فراهم می‌شود.

سایر ویژگی‌های خاص IEO

IEO تحت مدیریت یک مقام مرکزی یعنی اکسچنج قرار دارد که می‌توان آن را در تقابل با اصول غیرمتمرکز و نظیر به نظیری دانست که فناوری بلاک‌چین بر پایه آن تاسیس شده است.

معایب IEO

• اکسچنج‌ها کارمزد دریافت می‌کنند چون خدماتی مثل پلتفرم معامله، بازاریابی، تبلیغات و محافظت قانونی را ارائه می‌دهند.
• اکسچنج‌ها می‌توانند هر زمان خواسته باشند از یک پروژه حمایت یا آن را لغو کنند.
• شرکت کنندگان محدود به اشخاصی هستند که تمایل به ثبت نام در اکسچنج دارند اما شرکت در ICO کاملاً بدون محدودیت است.

عرضه اولیه اکسچنج چطور ایجاد می‌شود؟

هر پروژه بلاک‌چینی که به دنبال جذب سرمایه برای عرضه توکن از طریق اکسچنج است، می‌تواند به اکسچنجی که پلتفرم IEO دارد درخواست ارسال کند. Huobi و Binance جزء اکسچنج‌های محبوبی هستند که در حال حاضر IEO اجرا می‌کنند. هر پلتفرمی فرایند بازبینی، الزامات و کارمزدهای خاص خود را دارد.

چطور می‌توان در یک IEO مشارکت کرد؟

همه اکسچنج‌هایی که IEO اجرا می‌کنند کاربران را برای مشارکت در این طرح ملزم به ثبت نام یا ایجاد یک اکانت در پلتفرم خودشان می‌کنند. همچنین کاربران باید فرایند تایید حساب «شناسایی مشتریان» را طی کنند. در نهایت، خیلی از اکسچنج‌ها کاربران را برای مشارکت، ملزم به استفاده از توکن‌های بومی خودشان می‌کنند. مثلاً کاربران بایننس باید از بایننس کوین استفاده کنند و کاربران هووبی باید برای خرید توکن در طرح‌های IEO این اکسچنج از هووبی توکن استفاده کنند.

چه کارهایی می‌توان با IEO انجام داد؟

پس از ثبت نام، تایید اکانت و خرید توکن می‌توانید از طریق عرضه اولین اکسچنج، ارز دیجیتال خریداری کنید. در بایننس فروش این توکن‌ها به صورت ترتیبی انجام می‌شود تا وقتی همه توکن‌ها به فروش برسد. هووبی کاربران را ملزم کرده که برای مدت مشخصی توکن هووبی (HT) را نگه دارند و هر چقدر مدت بیشتری این توکن‌ها را نگه دارید، تعداد توکن‌های IEO که می‌توانید خریداری کنید بیشتر خواهد بود. پس از به پایان رسیدن فروش، می‌توانید توکن‌های خودتان را در همان اکسچنج معامله کنید.

آینده

IEOها یا یکی دیگر از مدهای زودگذر دنیای کریپتو هستند یا نشانه‌ای از رشد و بلوغ این اکوسیستم. امیدواریم که گزینه دوم درست باشد و این صنعت در حال رشد و توسعه استانداردها و تجربیات کاربری باشد که منجر به جذب موج جدیدی از کاربران و سرمایه گذاران می‌شوند.