NFT کوتاه شده ی واژه ی Non – Fungible Token به معنای توکن غیرمثلی یعنی توکن غیرقابل تعویض یا همان غیرقابل معاوضه می باشد.
در این مقاله می خواهیم به بررسی توکن های NFT و ویژگی های آن بپردازیم. لکن در ابتدا به مفهوم مثلی بودن و یا غیرمثلی بودن یعنی همان قابل تعویض یا قابل معاوضه و غیرقابل تعویض و غیرقابل معاوضه می پردازیم.
مفهوم مثلی بودن و غیرمثلی بودن یک دارایی
یک دارایی اعم از کالا یا پول، زمانی مثلی (Fungible) یا تعویض پذیر و قابل معاوضه می باشد که بتوان آن را با کالاهای دیگری به همان ارزش مورد داد و ستد قرار داد و نتوان گفت یکی از دیگری با ارزش تر و یا کم ارزش تر است. به عبارتی بتوان آن دارایی را بدون افت قیمت با دارایی دیگر معاوضه نمود. مثلا شما با پرداخت 5 دلار، کالایی به همان میزان ارزش دریافت می کنید. پس انواع اسکناس ها اعم از دلار، ریال و یا واحدهای ارزهای دیجیتالی به مانند بیت کوین، اتریوم و ... که با یکدیگر قابل مبادله کردن بوده و داد و ستد بر روی آن ها انجام می گیرد را دارایی های مثلی و قابل معاوضه و تعویض پذیر می نامند.
علاوه بر این در صورت امانت دادن این گونه دارایی ها و یا پرداخت دیون و از این قبیل، اهمیتی ندارد دارایی بازگردانده شده دقیقا همان دارایی پرداخت شده باشد یا خیر. برای مثال فرض کنید شما به فردی پولی را قرض می دهید. مثلا اسکناسی به ارزش 10000 تومان. بعد از مدتی که آن فرد، بدهی خود را به شما باز می گرداند، اهمیتی ندارد که آن 10000 تومانی بازگردانده شده همان 10000 تومانی پرداختی بوده و یا خیر. مهم میزان ارزش مادی آن دارایی می باشد و نه دقیقا خود آن. به عبارتی ارزش 10000 تومان با ارزش 10000 تومان دیگر یا ارزش 1 دلار با 1 دلار دیگر برابر است. در حوزه ی رمزارزها نیز یک بیت کوین ارزشی معادل یک بیت کوین دیگر دارد و ارزش آن بدون درنظر گرفتن تاریخچه و صاحب آن به شکلی ثابت است.
در مقابل دارایی های غیرمثلی یعنی (Non – Fungible) یا غیرقابل تعویض و غیرقابل معاوضه قرار می گیرند. این گونه دارایی ها به مانند دارایی های مثلی نیستند. اگر شما یک دارایی غیرمثلی را به فردی امانت دهید، انتظار می رود موقع بازگرداندن آن دارایی غیرمثلی، دقیقا خود آن دارایی را دریافت کنید و نه چیزی مشابه آن. برای مثال اگر خانه، خودرو، لپ تاپ و یا گوشی خود را به دوستتان امانت داده اید، انتظار می رود دقیقا همان خانه، خودرو، لپ تاپ و یا گوشی به شما بازگردانده شود و نه اقلام مشابه آن ها.
همچنین این گونه دارایی های غیرمثلی برخلاف دارایی های مثلی قابل داد و ستد نیستند. برای مثال آثار تاریخی و هنری هنرمندان بزرگ و یا بلیط جایگاه کنسرت ها و یا مسابقات ورزشی و ....
شما نمی توانید یک اثر هنری بزرگ مانند تابلوی مونالیزا اثر لئوناردو داوینچی را با یک تابلوی معمولی و یا حتی اثر هنری ویژه ی دیگری به مانند تابلوی شام آخر همان هنرمند یعنی لئوناردو داوینچی داد و ستد نمایید. زیرا هر کدام از این آثار دارای ارزش معنوی بسیار بالایی می باشد و با یکدیگر قابل معاوضه نخواهند بود. هرچند که خالق هنرمند آن ها یکی باشد و یا یک جایگاه ویژه و VIP در یک کنسرت بزرگ یا مسابقات المپیک و ... را نمی توان با یک جایگاه معمولی داد و ستد و معاوضه نمود. بلیط سینما برای فیلم ایرانی آب و آتش و بلیط فیلم سینمایی آمریکایی تایتانیک هرچند که هر دو بلیط یک فیلم سینمایی هستند لکن با یکدیگر قابل معاوضه نیستند. پس در نتیجه متوجه شدید که دارایی های غیرمثلی قابلیت معاوضه و تعویض با دیگر دارایی ها را ندارند.
نکته ی دیگر این که مثلی بودن و یا غیرمثلی بودن می تواند برای افراد مختلف به صورت نسبی نیز باشد. یعنی برای مثال یک اسکناس 1000 تومانی برای شما دارای دست نویسی بوده و جنبه ی یادگاری و یا هدیه برای شما دارد که ارزش معنوی بسیار بالایی را در نزد شما خواهد داشت که قابل معاوضه با یک اسکناس دیگر حتی به ارزش بالاتر برای شما نیست و یا هرگونه اقلام دیگر که برای شما ارزش معنوی داشته به گونه ای که امکان معاوضه با چیزی دیگر برای شما نداشته باشد.
توکن غیرمثلی (غیر قابل معاوضه و غیرقابل تعویض) یا NFT چیست؟
توکن های غیرمثلی یا همان غیرقابل تعویض و غیرقابل معاوضه، یک نوع دارایی دیجیتالی منحصر به فرد و خاص تلقی می شوند. این توکن ها به مانند سایر ارزهای دیجیتالی بر روی بستر بلاک چین ذخیره شده و انتقال می یابند. برای مثال، آیتم های بازی های کامپیوتری یعنی اقلامی که شما در بازی های کامپیوتری و دنیای مجازی آن را خریداری می کنید ولی در دنیای واقعی مالک آن ها نیستید، اقلام کلکسیونی به مانند سکه و اسکناس های قدیمی یا اشیاء عتیقه و انواع تمبرها، آثار هنری دیجیتال، بلیط رویدادهای مختلف و یا مسابقات ورزشی، نام دامنه ها و یا حتی یک خانه یا خودرو و از این قبیل که همگی آن ها به صورت توکن درآمده باشند، یک توکن غیرمثلی محسوب می شوند.
همان گونه که می دانید بلاک چین در زبان ساده، یک دفتر دیجیتالی برای ذخیره ی اطلاعات بوده که بستری امن و ایمن برای معاملات ایجاد می نماید که امکان تقلب و دستکاری و انواع کلاه برداری ها در آن وجود ندارد. این اطلاعات ثبت و ذخیره شده در بستر بلاک چین میان تمام کاربران آن و شبکه های کامپیوتری متصل به بلاک چین به اشتراک گذاشته می شود. به علت این اشتراک گذاری فراگیر در بستر بلاک چین میان تمام کاربران آن و عدم تقلب و دستکاری در بلاک ها، مالکیت یک توکن غیرمثلی به نام شما یا سایر افراد که آن توکن را خریداری کرده اند، معنای واقعی پیدا می کند و مالکیت شما بر روی این اقلام اثبات می شود. به گونه ای که کسی نمی تواند این مالکیت را از شما سلب نماید زیرا که نسخه ای از آن (مالکیت توکن خریداری شده برای فرد) در بستر بلاک چین میان تمام کاربران همان گونه که در بالا توضیح دادیم به اشتراک گذاشته شده است و همگی بر آن موضوع آگاه هستند و امکان انکار آن وجود ندارد.
ویژگی ها و مزایای توکن های غیرمثلی یا NFT چیست؟
ویژگی اول این توکن ها، منحصر به فرد بودن آن ها می باشد. یعنی هر توکن دارای ویژگی خاص و منحصر به فرد خود بوده که آن را از دیگر توکن ها متمایز می نماید. در نظر داشته باشید که هر خانه ای در یک کشور، استان یا ایالت، شهر و واقع در یک خیابان خاص در یک کوچه ای خاص از دیگر خیابان ها و کوچه ها قرار گرفته که دارای ویژگی هایی می باشد و آن را از سایر خانه ها متمایز می نماید. حال اگر توکن این خانه ایجاد شود، توکن آن نیز منحصر به فرد بوده و یک توکن خاص و ویژه به حساب می آید.
یکی دیگر از ویژگی های توکن های NFT، کمیاب بودن آن است. با وجود این که می توان واحد های توکن های NFT را به صورت نامحدود تولید کرد لکن توسعه دهندگان برای جذابیت بیشتر و رقابت بالاتر میان افراد از هر توکن به صورت محدود ایجاد کرده و کمیابی آن را حفظ می کنند. از برخی توکن ها نیز فقط یک عدد وجود دارد.
ویژگی دیگر توکن های NFT نیز غیرقابل تقسیم بودن آن ها می باشد. برخلاف بسیاری از ارزهای دیجیتال به مانند بیت کوین که به واحدهای کوچک تری به نام ساتوشی تقسیم شده اند، توکن های NFT غیرقابل تقسیم هستند. شما نمی توانید مثلا 0.01 واحد از یک اثر هنری را خریداری کرده یا 0.001 واحد از یک تمبر کلکسیونی را تهیه نمایید. به عبارتی شما یا یک اثر هنری را خرید می کنید و یا خیر و یا یک تمبر کلکسیونی را خریداری می کنید و یا خریداری نمی کنید.
اصالت: توکن های NFT به جهت این که بر روی بستر بلاک چین هستند از بابت اصالت کالا کاملا قابل اعتماد بوده و امکان وجود نسخه ای جعلی و ساختگی از دارایی های غیرمثلی در این سیستم غیرمتمرکز امری محال است.
مالکیت حقیقی: اگر شما آیتم های یک بازی کامپیوتری را درون بازی خریداری و استفاده می نمایید به معنای این نیست که شما در دنیای واقعی صاحب آن ها خواهید بود مثلا یک سلاح یا لباس خاص. اما اگر توکن های این آیتم ها را خریداری نمایید، موضوع کاملا متفاوت است. به جهت ایمن بودن بستر بلاک چین و انجام معاملات و خرید و فروش این توکن های NFT بر روی آن، این اطمینان وجود دارد که توکن خریداری شده ی اقلام مورد نظر به معنای مالکیت حقیقی آن در دنیای واقعی می باشد. زیرا در بستر بلاک چین تمامی داده ها ذخیره و ثبت شده و یک نسخه از آن به تمام کاربران و شبکه های متصل به بلاک چین، ارسال و به اشتراک گذاشته می شود که پیش تر نیز آن را توضیح دادیم. حتی در ارتباط با یک اثر فیزیکی که به توکن تبدیل شده باشد، اگر آن اثر فیزیکی از بین برود لکن توکن NFT آن اثر از بین نمی رود و حق مالکیت آن تحت اختیار صاحب اصلی حفظ می شود.
قابلیت نقل و انتقال و معامله: توکن های NFT، خیلی سریع، راحت و آسان در صرافی ها معامله و خرید و فروش می شوند و بر روی کیف پول های دیجیتالی موبایل و لپ تاپ منتقل می گردند. شما به راحتی می توانید انواع دارایی های غیرمثلی یا NFT به مانند بلیط و ... را خرید و فروش نمایید.
سهم در فروش های ثانویه: این مورد بدین معنی است که پس از فروش اولیه در فروش های ثانویه نیز درصدی از فروش به مالک اولیه تعلق می گیرد. مثلا هنرمندان پس از فروش اثر فیزیکی خود، سهمی از فروش های ثانویه نخواهند داشت اما با تبدیل کردن اثر فیزیکی خود به توکن، پس از فروش اولیه در فروش های ثانویه نیز درصد مشخصی سهم خواهند داشت.
موارد کاربرد NFT ها چیست؟
آثار هنری دیجیتال: در دنیایی که سرقت آثار هنری به راحتی آب خوردن است، محافظت از حق کپی رایت یا همان حق ناشر یک مورد بسیار اساسی و مهم تلقی می شود. فرض کنید شما یک اثری را به کمک فتومونتاژ در فتوشاپ خلق کرده (یک عکس یا تصویر) و یا یک تابلوی نقاشی را به کمک رنگ روغن، پاستل گچی و ... کشیده اید و بخواهید که آن را به فروش برسانید. افراد می توانند اثر هنری شما را در بستر اینترنت دانلود نموده و یا به هر طریقی، یک نسخه از آن را در کامپیوتر خود ذخیره نمایند و هیچ حق مالکیتی به شما پرداخت نمی گردد.
اینک هنرمندان با استفاده از فناوری NFT می توانند اثر هنری خود را در بستر بلاک چین به فروش رسانده و در صورت علاقه آثار هنری دیگر را در این بستر خریداری نمایند. به جهت انجام معاملات بر روی بستر بلاک چین، مالکیت فرد بر اثر هنری اثبات می شود و این آثار دارای شناسنامه ی منحصر به فردی خواهند بود که حتی کپی های آن نیز برابر با اثر اصلی نیست و اگر کسی از عکس شما در جایی بدون اجازه و تحت مالکیت خود استفاده نماید، شما به راحتی می توانید حق مالکیت خود را بر روی آن آثار اثبات نمایید. هنرمندان به جهت حذف واسطه ها در فروش آثار خود از طریق بلاک چین به شکل توکن های NFT می توانند سود بیشتری را نیز حاصل نمایند.
جمع آوری انواع کلکسیون ها: برخی اقلام هستند که ارزش معنوی بسیار بالایی دارند. برای مثال یک اسکناس یا تمبر قدیمی مربوط به سالیان بسیار دور. کلکسیونرها برای جمع آوری این اقلام بسیار مشتاق عمل می نمایند. توکن این اقلام کلکسیونی به صورت کاملا محدود و کمیاب بوده و از برخی از آن ها فقط یک عدد وجود دارد. شما می توانید توکن مربوط به این اقلام را خریداری کرده و شاهد افزایش قیمت آن ها به مانند سایر ارزهای دیجیتالی باشید.
آیتم های بازی: همان گونه که در بالاتر توضیح دادیم، آیتم های بازی به مانند لباس، اسلحه و سایر موارد که در بازی های کامپیوتری خریداری می کنید، در دنیای واقعی ارزشی نداشته و شما مالک آن ها نیستید. اما اگر همین آیتم ها به صورت توکن درآمده و شما آن را خریداری نمایید، می توانید مالک واقعی آن ها بوده و هر زمان که خواستید نیز آن ها را به فروش برسانید. بازی های مبتنی بر بلاک چین بسیار رو به رشد و در حال گسترش هستند که در ادامه به معرفی برخی از آن ها خواهیم پرداخت.
انواع دارایی های دنیای واقعی اعم از خانه و اتومبیل و ... که می توان آن ها را به توکن تبدیل نمود اما هنوز استفاده و کارکرد آن ها رایج نشده است. شاید در آینده روزی فرا برسد که شما توکن خانه و یا اتومبیل تان را در گوشی موبایل خود داشته باشید.
دارایی های مجازی: تیم Ethereum Name Service که ارائه دهنده ی دامنه ی ETH است، این دامنه ها را به صورت توکن های NFT تبدیل نموده که مالکیت این دامنه ها تضمین شده است. برخلاف دامنه های متمرکز که شرکت های متمرکز مالک آن ها می باشند.
هویت: هر یک از ما دارای ویژگی های ظاهری منحصر به فرد و خاص و ویژه ی خود می باشیم. رنگ پوست، مو، چشم و ابرو، اندام، قد و وزن، وضعیت تحصیلی، سوابق پزشکی و ... که هر یک می تواند به صورت توکن در بیاید. این مورد برای مقابله با جعل هویت ایده آل به نظر می رسد.
برخی از پروژه های مطرح NFT
کریپتوکیتیز (CryptoKitties)
کریپتوکیتیز یک پروژه ی بازی مبتنی بر NFT است که در سال 2017 میلادی بر روی بستر اتریوم راه اندازی شد. در بازی کریپتوکیتیز، کاربران، گربه های مجازی کارتونی بامزه ای را جمع آوری و آن ها را در یک پلتفرم مخصوصی خرید و فروش می نمایند. در این بازی گربه ها قادر به زاد و ولد و زیاد شدن هستند و هر گربه از ویژگی های ظاهری خاصی برخوردار است. مطابق علم ژنتیک، اگر شما دارای گربه هایی دارای نژاد برتر باشید و شانس خوبی هم داشته باشید می توانید صاحب گربه هایی نادر و کمیاب شوید. شاید این گربه ها به مانند گربه های واقعی سرگرم کننده و جذاب نباشند لکن به مانند تمبرها و اسکناس های قدیمی بسیار ارزشمند هستند و جنبه ی کلکسیونی دارند. این بازی در میان کاربران به قدری معروف گردید که در ابتدای انتشار آن، شبکه ی اتریوم دچار کندی سرعت شد و تنها پس از چند روز در این بازی میان کاربران بیش از یک میلیون دلار تبادلات مالی انجام گردید.
این گربه ها با اتر خرید و فروش می شوند. اگر شما عاشق گربه ها هستید می توانید از طریق مرورگر Chrome یا Firefox و داشتن کیف پول MetaMask و مقداری ارز دیجیتالی اتریوم در کیف پول خود و دسترسی به این بازی، گربه های مورد نظر خود را پیدا و انتخاب نمایید. یک گربه به نام Koshkat که فقط یک عدد از آن در این بازی موجود است با قیمت 500 اتر معادل بیش از 200 هزار دلار به فروش می رسد که عکس آن در زیر قرار داده شده است.
کریپتو پانک (CryptoPunks)
این مجموعه ی کریپتو پانک نیز جزو اولین پروژه های NFT و نیز یکی از گران ترین آن ها می باشد که بر روی بستر اتریوم راه اندازی شده است. این توکن ها از استاندارد توکن ERC-721 در شبکه ی اتریوم ایجاد شده اند. کریپتو پانک ها قبل از کریپتوکیتیزها به وجود آمدند.
پروژه ی کریپتو پانک برای اولین بار در سال 2017 میلادی توسط یک تیم دو نفره به نام های مت هال (Matt Hall) و جان واتکینسون (John Watkinson) در استودیوی بازی سازی آمریکایی لاروا لبز (Larva Lebs) ایجاد گردید. توکن های کریپتو پانک (CryptoPunk) تصاویر 24*24 پیکسل می باشند که به صورت الگوریتمی ایجاد می گردند و با فرمت 8 بیتی از شخصیت های متفاوت و غیرعادی ساخته شده اند.
توکن های کریپتو پانک شامل 10000 توکن منحصر به فرد و ویژه می باشند که شامل تصاویر انسان، زامبی، میمون و آدم فضایی هستند و یک مجموعه ی کلکسیونی به حساب می آیند و کاری خاص انجام نمی دهند.
دسنترالند (Decentraland)
پروژه ی دسنترالند نیز یک پروژه ی بازی مبتنی بر NFT می باشد که بر روی بستر بلاک چین اتریوم راه اندازی گردید. دو متخصص بلاک چین به نام های آری میلیش (Ari Meilich) و استبان اوردانو (Esteban Ordano) این پروژه را طراحی کرده و توسعه داده اند. در این بازی افراد می توانند زمین های مجازی با نام (LAND) را با استفاده از ارز دیجیتالی این شبکه به نام مانا (MANA) معامله و خرید و فروش نمایند. همچنین به جز زمین، لباس، اقلام کلکسیونی و سایر موارد نیز وجود دارد که قابل داد و ستد می باشند. در این بازی می توانید این دارایی های مجازی را با پول واقعی معامله کنید و مالک حقیقی این دارایی ها شوید. شما می توانید ساختمان ها و جاذبه های مختلف را در زمین های مجازی خود ایجاد کرده و از طریق آن ها به درآمد برسید. این پروژه هنوز به طور کامل توسعه نیافته است لکن تاکنون توجه زیادی را به خود جلب نموده است.
هنر دیجیتال (Async.Art)
هنر دیجیتال (نقاشی ها و آثار هنری خلق شده با فناوری ها و ابزارهای دیجیتال) هستند که در حوزه ی NFT ها جای خود را پیدا کرده اند. کلکسیونرها می توانند توکن این آثار را خریداری کرده و به واسطه ی انجام این معامله بر روی بستر بلاک چین، مالکیت خود را بر روی آن ها اثبات نمایند. همان گونه که می دانید اثبات مالکیت در دنیای دیجیتال به علت سرقت این آثار، کاری بسیار دشوار است لکن بلاک چین این مسئله را حل نموده است. شاید فردی به واسطه ی دیجیتالی بودن این آثار بتواند یک نسخه ی بی کیفیت از آن ها را بدون اجازه برای خود داشته باشد و در جایی به نمایش بگذارد لکن مالکیت آن به واسطه ی بلاک چین می تواند برای فرد مالک اثبات گردد. هنرمندان می توانند در پلتفرم SuperRare و از این قبیل، آثار هنری دیجیتال خود را به فروش و یا حراج بگذارند.
بازی های کارتی (Card Games)
در زمان کودکی بسیاری از ما بازی های کارتی را تجربه کرده ایم. مجموعه ای از کارت ها مانند کارت های بازیکنان فوتبال که کارتی از مثلا دیوید بکهام بازیکن مشهور فوتبال انگلیسی که بسیار ارزشمند بوده و ما حاضر به تعویض آن کارت با کارت های دیگر نبوده ایم و از این قبیل. اینک این بازی های کارتی به حوزه ی NFT در دنیای دیجیتال وارد شده است و هر کارت دارای یک توکن غیرقابل تعویض یا غیرمثلی می باشد که روی کیف پول های دیجیتال ذخیره شده و در صرافی ها با پول واقعی مبادله می شوند.
یک نمونه از این بازی های کارتی که جزو یکی از مشهورترین آن ها است، Godsunchained است. در این بازی، بازیکنان در ابتدا کارت های رایگان بازی به دست می آورند که دارای ارزشی نیست اما در پی بازی مداوم و کسب جوایز می توانند کارت های منحصر به فرد و ویژه دریافت نمایند. در این بازی گاهی اوقات یک کارت خاص با قیمتی بیش از 10000 دلار نیز به فروش می رسد.
دامنه های اینترنتی (Internet Domains): این دامنه ها که در حوزه ی توکن های غیرمثلی می باشند، مشابه با دامنه های com. بوده لکن با فناوری های غیرمتمرکز تعامل دارند. شرکت Ethereum Name Service که به اختصار ENS نامیده می شود، دامنه ی ETH. را به صورت توکن ارائه می نماید. شرکت Unstoppable Domains نیز، دامنه های Crypto را ارائه می دهد.
بازی قهرمانان CMC (CMC Heroes)
سایت اطلاعات مرجع ارزهای دیجیتالی Coinmarketcap در ژانویه ی سال 2021 میلادی با مشارکت The Sandbox یک توکن غیرقابل تعویض (NFT) با نام CMC Heroes یا همان قهرمانان CMC منتشر نمودند. در این بازی 6 قهرمان موجود است که در زیر نام برده می شود:
Protector، Hothead، Liquifier، Sage، Brawler و CoinMarketCaptain که به دلیل کمیاب بودن توکن CoinMarketCaptain این توکن نام برده شده فقط در اختیار کسانی قرار می گیرد که هر 5 توکن قهرمان های دیگر را داشته باشند.
پروژه های بسیار دیگری نیز وجود دارند که ما فقط به برخی از آن ها از جهت آشنایی بیش تر شما در حوزه ی کارکرد NFT ها اشاره نموده و به صورت مفصل در ارتباط با هر پروژه در طی مقالات جداگانه صحبت خواهیم نمود.
داستان بازی قهرمانان CMC یا CMC Heroes چیست؟
در سرزمین جعبه ی شنی (Sandbox)، پیرمردی به نام سیج (Sage) با یک شخصیت اسطوره ای ملاقات کرده و پیشگویی می کند که تمام قهرمانان CMC در کیف پول با یکدیگر دیدار می کنند. CoinMarketCaptain برای نجات مالتی و رس از یک جنگ ویرانگر ظاهر شده و خود سیج (Sage) نیز برای پایان دادن به این جنگ وارد عمل می شود. سایر قهرمانان بازی نیز که در بالا نام برده شد برای این کار به میدان می آیند. اینک شما وظیفه دارید تمام این قهرمانان را در کیف پول خود جمع کرده و CoinMarketCaptain را به SandBox احضار نمایید.
پروژه های بازی و کلکسیونی بسیار دیگری نیز در زمینه ی NFT وجود دارد لکن کاربرد توکن های غیرمثلی در صورت وجود زیرساخت های مناسب می تواند بسیار فراتر از بازی و کلکسیون باشد که امیدواریم در آینده شاهد توسعه و پیشرفت هر چه زودتر آن ها باشیم. موارد گفته شده در بالا فقط نمونه ای از پروژه های مطرح حال حاضر NFT می باشد.
NFT ها چگونه ساخته می شوند؟
بلاک چین اتریوم بزرگ ترین بستر ایجاد NFT ها بر روی بلاک چین می باشد که برای ساخت توکن های NFT، استانداردهای متعددی را ارائه نموده است. از مطرح ترین استانداردهای اتریوم برای ساخت پروژه های NFT می توان به موارد ذکر شده در پایین اشاره نمود:
ERC721 اولین استاندارد ارائه شده برای ساخت NFT در بستر بلاک چین اتریوم می باشد که پروژه ی کریپتوکیتیز بر روی آن ایجاد گردید. در این استاندارد، مالکیت هر توکن برای هر آدرس مشخص شده و قابلیت انتقال نیز در آن قرار داده شده است. با استفاده از زبان برنامه نویسی سالیدیتی، کد این نوع توکن ها نوشته می شود.
ERC1155 که توسط تیم انجین کوین ارائه گردیده است و برخلاف توکن های استاندارد ERC721 که هر توکن فقط می توانست متعلق به یک نفر باشد، در این استاندارد می توانیم توکن های نیمه مثلی یا (semi –fungible) ایجاد نماییم. برای مثال یک آیتم بازی مانند یک سلاح را به جای 1 عدد می توان 1000 عدد ایجاد کرده و در اختیار افراد بیش تری قرار دهیم.
با وجود محبوبیت و استفاده ی بیش تر از استانداردهای بلاک چین اتریوم برای ساخت پروژه های NFT، بلاک چین های دیگر نیز به مانند ایاس (EOS) و کازماس (Cosmos) که از قراردادهای هوشمند هم پشتیبانی می کنند، توکن های غیرمثلی یا همان NFT ها را صادر می نمایند.
ریسک های موجود برای شرکت در پروژه ی NFT
شرکت در این پروژه ها کار بسیار سختی نیست لکن ریسک های بسیار بالایی را نیز به همراه دارد. بهتر است که به این پروژه ها بیشتر در زمینه ی سرگرمی و تفریح و فان فکر کنیم و نه کسب درآمد پرسود. در ادامه به برخی از این ریسک ها اشاره خواهیم کرد.
اول این که به جهت مقیاس پذیر نبودن این توکن ها، کارمزد فعالیت در این پروژه ها بسیار بالا می باشد.
دوم این که دارایی های خریداری شده را تنها زمانی می توانید به فروش برسانید که خریداری برای آن وجود داشته باشد. برای مثال، زمانی که شما ارز دیجیتالی بیت کوین، اتریوم و ... خریداری می کنید، هر زمانی می توانید آن را به فروش برسانید. اما اگر شما گربه ای را در بازی کریپتوکیتیز خریداری می نمایید، باید صبر کنید تا در زمان فروش، برای آن گربه خریداری وجود داشته باشد و هر زمان که خواستید قادر به فروش آن نخواهید بود.
نحوه ی فعالیت در پروژه های NFT چگونه است؟
ورود به وب سایت پروژه ی مورد نظر مثلا وب سایت اصلی پروژه ی کریپتوکیتیز یا کریپتو پانک و ...
نصب کیف پول مورد نظر پروژه (اغلب متاماسک Metamask)
داشتن مقداری اتر و یا ارز دیجیتالی دیگر مورد نظر پروژه و واریز آن به کیف پول
سخن پایانی
بازار NFT ها هنوز بسیار کوچک اما رو به رشد و در حال توسعه است. امروزه کاربرد این توکن ها بیشتر در زمینه ی انواع بازی ها، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، تهیه ی بلیط و حتی خرید دامنه های اینترنتی می باشد. اما امید است که در آینده ای نه چندان دور با رشد زیرساخت های مناسب بتوان از این نوآوری در زمینه های بسیار متنوعی استفاده نمود.
در هنگام خرید و فروش NFT ها، حتما ریسک های مطرح شده در بالا را در نظر گرفته و آن را نه به عنوان یک تجارت پرسود بلکه بیشتر به عنوان یک سرگرمی در نظر داشته باشید.