نکات کلیدی

• از زمان تولد بیت کوین در سال 2009، این ارز دیجیتال نوسان چشمگیری را تجربه کرده و در برابر رویدادهای سیاسی، اقتصادی و قانونی نوسان قابل توجهی داشته است.
• قیمت بیت کوین از 30 دلار از اوایل سال 2011 به 111980دلار در سال 2025 رسید –این یعنی صعود بیشتر از 37 میلیون درصد ظرف کمتر از 14 سال.
• از کف 3880 دلاری سال 2020 تا رکورد 111980 دلاری سال 2025، بیت کوین بیشتر از 2700 درصد صعود داشته است.
• قیمت بیت کوین از سال 2011 تا 2025 هر سال حدود 142 درصد رشد داشته و در حال حاضر یعنی 10 ژوئن 2025 مارکت کپ این ارز دیجیتال حدود 18 تریلیون دلار و سلطه آن بر بازار کریپتو حدود 64 درصد است.

مقدمه

بیت کوین با صعود چشمگیری که از سال 2009 تا به امروز تجربه کرده، طرفداران زیادی پیدا کرده اما مسیر این ارز دیجیتال همیشه صعودی نبوده و گاهی اوقات، بازارهای خرسی طولانی و ریزش‌های شدیدی را پشت سر گذاشته است.

علیرغم نوسان بیت کوین، این ارز دیجیتال تا به اینجا نسبت به همه دارایی‌های سنتی عمکرد بهتری از خود نشان داده است. ترکیبی از عوامل مختلف تاریخچه قیمت بیت کوین را تشکیل داده‌اند که می‌توان آنها را بر اساس دیدگاه‌ها و تکنیک‌های مختلف مطالعه کرد.

چطور تاریخچه قیمت بیت کوین را تحلیل کنیم؟

پیش از بررسی داده‌ها، نگاهی داریم به نحوه تحلیل تاریخچه قیمت بیت کوین. در مجموع سه روش برای انجام این کار وجود دارد یعنی تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و تحلیل احساسات. هر یک از این تحلیل‌ها مزایا و معایب خودشان را دارند اما می‌توان برای رسیدن به تصویری واضح‌تر آنها را با هم ترکیب کرد.

1. تحلیل تکنیکال (TA)

تحلیل تکنیکال یعنی استفاده از داده‌های حجم و قیمت‌های گذشته برای پیش‌بینی رفتار بازار. برای مثال، می‌توانید با در نظر گرفتن قیمت‌های 50 روز اخیر و میانگین گیری از آنها، یک میانگین متحرک ساده 50 روزه ایجاد کنید. می‌توانید با رسم SMA روی نمودار قیمت ارز مورد نظر، استنتاج انجام دهید. فرض کنید که بیت کوین برای چند هفته کمتر از خط SMA 50 روزه معامله شده اما بعد به بالای آن حرکت می‌کند. این حرکت می‌تواند نشانه‌ای از در پیش بودن ریکاوری باشد.

2. تحلیل بنیادی (FA)

تحلیل بنیادی یعنی استفاده از داده‌هایی که ارزش ذاتی و بنیادی پروژه‌های رمز ارز را نشان می‌دهند. چنین تحقیقاتی برای تعیین قیمت و ارزش واقعی یک دارایی، متمرکز بر فاکتورهای داخلی و بیرونی هستند. مثلاً می‌توانید سودآوری یک پروژه، تعداد کاربران فعال روزانه یا تراکنش‌های روزانه بیت کوینی را برای ارزیابی پتانسیل طولانی مدت پروژه و محبوبیت شبکه ارزیابی کنید.

3. تحلیل احساسات (SA)

تحلیل احساسی یعنی استفاده از داده‌های مربوط به جو احساسی بازار برای پیش‌بینی الگوها و تغییرات قیمت. جو احساسی بازار شامل احساسات و دیدگاه‌های سرمایه‌گذاران نسبت به یک دارایی یا شرکت خاص است. معمولاً می‌توان این جو احساسی را در قالب احساسات گاوی (خوشبینانه) یا خرسی (بدبینانه) دسته بندی کرد. مثلاً افزایش چشمگیر جستجوهای گوگل درباره خرید بیت کوین می‌تواند نشان دهنده جو احساسی مثبت در بازار باشد.

معاملات اولیه بیت کوین

در سال 2009 بیت کوین یک دارایی بسیار خاص با نقدینگی محدود بود. معاملات به صورت OTC بین کاربران BitcoinTalk و سایر انجمن‌ها انجام می‌شد که بیت کوین را به عنوان یک ارز غیرمتمرکز ارزشمند می‌دیدند. خرید و فروش و دلالی‌های امروزی در آن زمان نقش چشمگیری نداشتند.

ساتوشی ناکاموتو اولین بلاک را در سوم ژانویه 2009 ماین کرد. در آن زمان، ماین کردن هر بلاک 50 بیت کوین پاداش داشت. سپس ساتوشی 9 روز بعد در اولین تراکنش بیت کوین، 10 بیت کوین را برای هال فینی ارسال کرد.

در 22 می سال 2010، قیمت بیت کوین کمتر از 0.01 دلار بود. اولین تراکنش تجاری بیت کوین هم همان روز انجام شد و طی آن، لازلو هانیک 2 پیتزا به قیمت 10 هزار بیت کوین خرید. این خرید برای جامعه کوچک بیت کوین لحظه‌ای به یاد ماندنی و انقلابی بود.

قیمت بیت کوین در سال 2011 به 0.30 دلار رسید و تعداد کاربران این شبکه هم افزایش پیدا کرد. حالا صنعتی کوچک و غیرقانونمند روز بروز بیشتر امکان اجرای تراکنش و انجام معاملات را فراهم می‌کرد؛ از جمله در اکسچنج‌های ارز دیجیتال و بازارهای دیپ وب. معمولاً هک یا بسته شدن چنین بازارها و اکسچنج‌هایی بر قیمت بیت کوین تأثیرگذار است. بعضی از اکسچنج‌های هک شده بیت کوین زیادی داشتند؛ به همین دلیل هک آنها باعث وارد شدن شوک شدید به بازار و کاهش اعتماد کاربران شد.

چه عواملی بر قیمت بیت کوین تأثیرگذار هستند؟

به طور خلاصه، قیمت‌ها بر اساس شرایط عرضه و تقاضا مشخص می‌شوند. اما حالا نسبت به روزهای اول، بیت کوین به دارایی‌های سنتی شباهت بیشتری پیدا کرده است. افزایش پذیرش از سوی سیاستمداران و فروشندگان باعث شده که حالا فاکتورهای بیشتری بر جو احساسی بازار و پرایس اکشن بیت کوین تأثیرگذار باشند.

عرضه و تقاضا

محدودیت تولید 21 میلیون عددی بیت کوین و رویدادهای هاوینگ، باعث کمیاب شدن این ارز دیجیتال می‌شوند. این کمیابی در ترکیب با افزایش کاربردهای بیت کوین و پذیرش آن از سمت مشاغل و سیاستمداران همگی باعث افزایش تقاضای طولانی مدت بیت کوین می‌شوند.

مثلاً شرکت مایکل سیلر و شرکت‌های مختلف دیگر همگی در حال بررسی گزینه راه‌اندازی خزانه بیت کوینی هستند. بعضی از این شرکت‌ها به روش غیرفعال و برخی دیگر به صورت فعال و با روش‌هایی مثل بدهی‌های قابل تبدیل و ابزارهای دارای بازده که قیمت آنها به بیت کوین گره خورده، این کار را انجام می‌دهند.

مقررات

حالا نسبت به روزهای ابتدایی، مقررات بیشتری برای بیت کوین وضع شده‌اند. همچنان که درک دولت‌ها درباره بیت کوین و فناوری بلاک چین افزایش پیدا می‌کند، تلاش آنها برای کنترل بیت کوین هم شدت می‌گیرد. سخت یا آسان شدن قوانین مربوط به بیت کوین می‌توانند روی قیمت این ارز دیجیتال تأثیر بگذارند.

اقتصاد کلان

وضعیت اقتصاد کلان هم یک عامل تأثیرگذار دیگر بر نرخ بیت کوین است. سیاست‌های پولی، سیاست‌های مالی، عرضه پول و نرخ بهره همگی می‌توانند روی جو احساسی بازار اثرگذار باشند. شرایط اقتصادی محلی هم می‌توانند تأثیرگذار باشند. مثلاً مردم کشورهای درگیر ابرتورم بیشتر از سایر کشورها سعی دارند از بیت کوین برای حفظ ارزش دارایی و قدرت خرید خودشان استفاده کنند.

هزینه تولید (ماینینگ)

هزینه ماینینگ (عمدتاً هزینه‌های سخت افزار تخصصی و برق) تأثیر چشمگیری بر نرخ بیت کوین دارد. برای حفظ سودآوری ماینرها باید قیمت بیت کوین از هزینه‌های تولید بیشتر باشد؛ به خصوص پس از هاوینگ که باعث کاهش پاداش بلاک می‌شود. افزایش هزینه‌های انرژی و ارتقای بهره وری ماینینگ هم می‌توانند روی قیمت بیت کوین اثرگذار باشند.

تاریخچه قیمت بیت کوین

از سال 2009 قیمت بیت کوین نوسان شدیدی را تجربه کرده است. با وجود این بالا و پایین‌ها، همچنان قیمت این ارز دیجیتال نسبت به آنچه که در ابتدا بود، بسیار بیشتر است.

قیمت بیت کوین از 0.30 دلار در اوایل سال 2011 به 111980 دلار در سال 2025 افزایش پیدا کرد – یعنی افزایش 37000000 درصدی ظرف کمتر از 14 سال.

از کف 3880 دلاری سال 2020 تا رکورد 111980 دلاری سال 2025، این ارز دیجیتال بیشتر از 2700 درصد رشد داشته است.

از سال 2011 تا سال 2025، قیمت بیت کوین هر ساله حدود 142 درصد رشد داشته است. در حال حاضر (10 ژوئن 2025) مارکت کپ بیت کوین حدود 2.18 تریلیون دلار و سلطه آن بر بازار کریپتو حدود 64 درصد است.

مقایسه بازده کل بیت کوین، طلا و نزدک 100 از سال 2016

مقایسه بیت کوین با نزدک 100 و طلا نشان می‌دهد که بیت کوین نسبت به این دو دارایی رشد بسیار بیشتری داشته است. البته نوسان بیت کوین هم شدیدتر است و گاهی اوقات نسبت به دارایی‌های سنتی ریزش بسیار بیشتری را تجربه کرده است.

تحلیل طولانی مدت

در طولانی مدت، رویدادهای کوچکتر و کم اهمیت‌تر تأثیر کمتری بر قیمت بیت کوین خواهند داشت. به همین دلیل، برای بررسی مسیر کلی بیت کوین بهتر است از روش‌های دیگر استفاده کنیم. یک گزینه، مطالعه مدل‌های تحلیلی است.

مدل انباشت به جریان

در مدل انباشت به جریان از عرضه محدود بیت کوین به عنوان عاملی برای تعیین قیمت آن استفاده می‌شود. بیت کوین از جهاتی به طلا و الماس شباهت دارد. به مرور زمان، کمیاب‌تر شدن این دارایی‌ها باعث ارزشمندتر شدن آنها می‌شود. این ویژگی باعث شده که سرمایه‌گذاران از این دارایی‌ها برای حفظ ارزش موجودی خودشان استفاده کنند.

با تقسیم کردن موجودی در گردش کل (انباشت) بر مبلغ تولید شده در سال (جریان) عددی به دست می‌آید که می‌توان از آن برای مدل سازی قیمت بیت کوین در گذر زمان استفاده کرد. تعداد دقیق بیت کوین‌های جدیدی که ماینرها تولید می‌کنند و تعداد تقریبی بیت کوین دریافتی آنها مشخص است. به زبان ساده، بازده ماینینگ رو به کاهش است که این کاهش باعث افزایش نسبت انباشت به جریان می‌شود.

دقت بالای انباشت به جریان در مدل سازی تاریخچه قیمت بیت کوین تا به امروز، باعث محبوبیت قابل توجه آن شده است. در ادامه یک SMA 365 روزه و تاریخچه قیمت آن و همچنین پیش‌بینی این مدل از قیمت بیت کوین در آینده را مشاهده می‌کنید.

قانون متلکاف (Metcalfe)

قانون متکالف یکی از قوانین کلی محاسباتی است که می‌توان آن را برای شبکه بیت کوین هم به کار بست. طبق این قانون، ارزش یک شبکه معادل با تعداد کاربران متصل به شبکه به توان 2 است. به عنوان مثال می‌توان به شبکه تلفن اشاره کرد. هر چقدر افراد بیشتری تلفن داشته باشند، ارزش شبکه هم به شکل نمایی افزایش پیدا می‌کند.

برای بیت کوین، می‌توان مقدار متکالف را با استفاده از تعداد ولت‌های فعال بیت کوین و سایر اطلاعات عمومی موجود راجع به بلاک چین، محاسبه کرد. با رسم مقدار متکالف نسبت به قیمت، یک تناسب خوب بین آنها مشاهده می‌شود. می‌توان از این مقدار برای پیش‌بینی قیمت آینده هم پیدا کرد که تیموتی پیترسون هم این کار را برای نمودار زیر از سال 2020 انجام داده است. در آن زمان، مقدار متکالف بیت کوین نشان می‌داد که امکان رسیدن قیمت بیت کوین به بیشتر از صد هزار دلار تا سال 2025 وجود دارد (تقریباً 5 سال زودتر).

جمع بندی

قطعاً راجع به تاریخچه قیمت بیت کوین نظریه‌های مختلفی وجود دارند اما در هر صورت، این ارز دیجیتال نسبت به زمان پیدایش آن رشد چشمگیری را تجربه کرده است. حتی بین هزاران ارز دیجیتال موجود، بیت کوین با مارکت کپ حدود 2.18 تریلیون دلاری، حدود 65 درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داده است.

ویژگی‌های بنیادی، جو احساسی بازار و رویدادهای اقتصادی همگی در این رشد انبوه نقش داشته‌اند. گرچه عملکرد گذشته نمی‌تواند به صورت قطعی آینده را مشخص کند اما بیت کوین به عنوان یک دارایی 16 ساله رشد و عملکرد بسیار خوبی را از خود به نمایش گذاشته است.